Op 27 september jl. verzamelden meer dan 100 collega’s uit al onze vestigingen zich in Maastricht om samen van elkaar te leren, te genieten van deze mooie stad en elkaars gezelschap. Dit jaar stond de studiereis in het teken van gebiedsontwikkeling.
Met de grote opgaven als de woningcrisis, stikstof, klimaatadaptatie en energietransitie neemt de rol van de overheid bij ruimtelijke ontwikkelingen weer toe. Als Rho Adviseurs worden we steeds vaker gevraagd om vanuit verschillende disciplines marktpartijen, gemeenten, regio’s, provincies en het Rijk te ondersteunen bij complexe gebiedsontwikkelingen. Onze aanpak? Belangen begrijpen, de nodige expertises samenbrengen en een stevige basis leggen voor samenwerkingen. Voor een geslaagde gebiedsontwikkeling moet je de lokale context van een stad kennen en de stad begrijpen. Dit hebben we mogen ervaren in Maastricht.
Voor deze dag zijn we veel dank verschuldigd aan 3w real estate. Zij namen ons in een boeiende presentatie mee in de geschiedenis, de geografische ligging tussen landsgrenzen en natuurlijke barrières, en de toekomstvisie van de stad. Samen bespraken we hun projecten waarmee zij de stad de afgelopen jaren hebben gevormd, de ervaringen en de toekomstige uitdagingen van de stad in gebiedsontwikkeling. Na deze leerzame start van de dag stapten we op de fiets om zelf de stad te gaan verkennen.
Voor deze dag zijn we veel dank verschuldigd aan 3w real estate. Zij namen ons in een boeiende presentatie mee in de geschiedenis, de geografische ligging tussen landsgrenzen en natuurlijke barrières, en de toekomstvisie van de stad. Samen bespraken we hun projecten waarmee zij de stad de afgelopen jaren hebben gevormd, de ervaringen en de toekomstige uitdagingen van de stad in gebiedsontwikkeling. Na deze leerzame start van de dag stapten we op de fiets om zelf de stad te gaan verkennen.
Een verkenning van gebiedsontwikkeling in Maastricht
Gebiedsontwikkeling kent vele schaalniveaus en dimensies. Maastricht, een stad met een rijke historie biedt prachtige voorbeelden van verschillende gebiedsontwikkelingen. We bezochten drie bijzondere locaties: de historische binnenstad, het Sphinxkwartier en de Groene Loper. Elk gebied bood unieke inzichten in thema’s als exploitatieopzet, functiemenging, samenwerking en participatie.
Historische binnenstad Maastricht
De binnenstad van Maastricht heeft zich door de jaren heen, keer op keer opnieuw moeten uitvinden. In Maastricht zien we nog verschillende voorbeelden uit de tijd dat de binnenstad als ‘winkelmachine’ fungeerde: grote warenhuizen en winkelcentra met meerdere verdiepingen.
De laatste jaren is er behoefte ontstaan naar gebieden die een integraal onderdeel vormen van de stad. Een plek waar mensen wonen, werken, elkaar ontmoeten en waar zij winkels, horeca en diensten bezoeken.
Historische binnenstad Maastricht
De binnenstad van Maastricht heeft zich door de jaren heen, keer op keer opnieuw moeten uitvinden. In Maastricht zien we nog verschillende voorbeelden uit de tijd dat de binnenstad als ‘winkelmachine’ fungeerde: grote warenhuizen en winkelcentra met meerdere verdiepingen.
De laatste jaren is er behoefte ontstaan naar gebieden die een integraal onderdeel vormen van de stad. Een plek waar mensen wonen, werken, elkaar ontmoeten en waar zij winkels, horeca en diensten bezoeken.
Grote monofunctionele gebouwen krijgen een nieuwe, gemengde invulling, zoals de transformatie van de voormalige V&D. Deze verschuiving stelt andere eisen aan de structuur van de binnenstad, de inrichting van de openbare ruimte en de planologische afstemming en vraagt in het gezamenlijke belang om het maken van keuzes. Denk hierbij aan gezamenlijke investeringen in openbare ruimte, bereikbaarheid (parkeren of zero-emissiezone voor Stadslogistiek) en fondsvorming (ondernemersfonds of bedrijveninvesteringszone). Hier wordt in Maastricht al hard aan gewerkt.
Het Sphinxkwartier
Het Sphinxkwartier was ooit een industrieel bolwerk, dat inmiddels is getransformeerd tot een levendig en creatief hart waar wonen, werken en cultuur samenkomen. Vrijwel alle fabrieksgebouwen behoren tot het industrieel erfgoed van Maastricht en zijn onderdeel van de Europese Route voor Industrieel Erfgoed. Het industrieel erfgoed heeft een nieuwe bestemming gekregen, er zijn nieuwe gebouwen ontwikkeld en er is aansluiting gezocht met de oude vestingwerken en het naastgelegen natuurpark.
Het Sphinxkwartier
Het Sphinxkwartier was ooit een industrieel bolwerk, dat inmiddels is getransformeerd tot een levendig en creatief hart waar wonen, werken en cultuur samenkomen. Vrijwel alle fabrieksgebouwen behoren tot het industrieel erfgoed van Maastricht en zijn onderdeel van de Europese Route voor Industrieel Erfgoed. Het industrieel erfgoed heeft een nieuwe bestemming gekregen, er zijn nieuwe gebouwen ontwikkeld en er is aansluiting gezocht met de oude vestingwerken en het naastgelegen natuurpark.
Op loopafstand van de Markt is een nieuw stuk stad gecreëerd, dat wel herkenbaar Maastricht is. Om deze ontwikkeling voor elkaar te krijgen heeft de gemeente nieuwe wegen moeten inslaan, onder meer in programma, fasering en grensgebied, nadat beleggers zich tijdens de bankencrisis hebben teruggetrokken.
De Groene Loper
De Groene Loper liet ons zien hoe infrastructuur onder de grond kan verdwijnen om bovenop ruimte te scheppen voor groen en ontmoeting. Dat laatste is voor een belangrijk deel ingericht op voordracht van en in samenspraak met omwonenden. Deze
gebiedsontwikkeling verbetert de leefbaarheid en sociale cohesie, met als gevolg grotere vraag naar woningen en een aanzienlijke waardestijging van de woningen in deze buurt.
De Groene Loper
De Groene Loper liet ons zien hoe infrastructuur onder de grond kan verdwijnen om bovenop ruimte te scheppen voor groen en ontmoeting. Dat laatste is voor een belangrijk deel ingericht op voordracht van en in samenspraak met omwonenden. Deze
gebiedsontwikkeling verbetert de leefbaarheid en sociale cohesie, met als gevolg grotere vraag naar woningen en een aanzienlijke waardestijging van de woningen in deze buurt.
Na deze stadsverkenning ging iedereen zich op eigen wijze de stad eigen maken. Sommigen brachten een ontspannen bezoekje aan een café, anderen waagden zich aan een winkelronde of bezoek aan een van de prachtige (getransformeerde) kerken. Tegen de avond kwam iedereen weer samen voor een dinercruise over de Maas. Voor wie nog energie over had, bood het nachtleven van Maastricht een bruisend vervolg.
We kijken met veel plezier terug op onze studiereis naar Maastricht! Deze studiereis bevestigt het belang van blijven leren, ontdekken en je laten inspireren. Als team hebben we opnieuw ervaren dat succesvolle gebiedsontwikkelingen beginnen met het goed kennen en begrijpen van de context. Of het nu gaat om binnenstedelijke transformaties, duurzame mobiliteit of (innovatieve) woonconcepten, als Rho Adviseurs brengen we kennis, ervaring en ideeën om toekomstgerichte gebiedsontwikkelingen te realiseren.
Wilt u weten hoe wij u kunnen ondersteunen bij uw gebiedsontwikkelingsproject? Of wilt u ervaringen uitwisselen of een Masterclass Gebiedsontwikkeling aanvragen?