Koele 2 – dorpsuitbreiding voor en door Hoonhorst

In Hoonhorst spelen de bekende dorpse thema’s zoals vergrijzing, vertrekkende jeugd en leefbaarheid. Het kleine dorpje oostelijk van Zwolle staat met de komst van 80 nieuwe woningen voor een relatief forse dorpsuitbreiding. Krijgen we de inwoners mee in deze transitie en blijft de eigenheid van Hoonhorst in stand?

Hoonhorst staat voor een interessante opgave: de behoefte aan betaalbare woningen voor de eigen inwoners is groot. Tegelijkertijd is de ruimtelijke impact van deze ontwikkeling voelbaar in het hele dorp. Dit vraagt om een zorgvuldig participatieproces, waarbij bewoners nauw betrokken worden.

Gemeente Dalfsen heeft Rho Adviseurs gevraagd het ontwerp- en participatieproces te verzorgen en de gemeente te begeleiden bij de planvorming. Onder jongeren van Hoonhorst bleek er veel behoefte aan een CPO-project*. Dit biedt mooie kansen voor een eigenzinnig plan.

*) CPO staat voor Collectief Particulier Opdrachtgeverschap, waarin toekomstige woningeigenaren veel inspraak hebben in de bouwkeuzes.

1, 2, 3, start

In drie avonden zijn gedurende het ontwerpproces, in co-creatie met de bewoners de eerste lijnen van het plan op papier gezet. Op de eerste avond hebben bewoners aan de hand van verschillende thema’s hun wensen en voorkeuren aangegeven en uitgewerkt.

Alle input is door ons geanalyseerd en verwerkt in drie conceptschetsen die we tijdens de tweede bewonersavond hebben gepresenteerd. Op basis van deze drie concepten is vervolgens één voorkeursmodel opgesteld dat is gepresenteerd op de derde bewonersavond. Dit definitieve plan is erg goed ontvangen.

Een groene as diagonaal door het gebied vormt een belangrijke ruimtelijke drager van het plan. Openbaar groen direct voor de deur is een belangrijke kwaliteit in de nieuwe wijk, daarnaast verbindt het groen de wijk met het omliggende landschap.

Emiel Oude Wesselink

Het plan

De ruimtelijke drager van het plan bestaat uit een groene as die dwars door het plangebied loopt. Deze groenzone sluit aan op de bestaande groenstructuur in Hoonhorst, die de Weitjes met Koele 1 verbindt. De bestaande groenstructuur wordt richting de westzijde doorgezet en vormt, net als in de bestaande woonwijk, een buffer tussen de percelen van de woningen aan het lint en de achterliggende woonwijk (de Koele I).

 

Het plangebied ligt op de flank van een dekzandrug. Daardoor is er een natuurlijk reliëf in het gebied. Bij de inrichting van het openbare gebied blijft dit reliëf in het plan gehandhaafd. De bouwvelden worden waar nodig opgehoogd, zodat er sprake is van hoogteverschillen en het groen haar natuurlijk verloop behoudt.

De bestaande houtwal aan de noordzijde van het plan vormt de natuurlijke begrenzing van het woningbouwplan en is ‘het groene decor’ van de wijk. De diagonale groene as zorgt voor groenbeleving in de wijk. Verschillende doorkijkjes maken een beleving van het omliggende landschap vanuit de nieuwe woonwijk mogelijk. En dankzij een flauw talud zijn zowel het uitzicht als de landschappelijke inpassing gewaarborgd.

Een dorpsuitbreiding betekent dat we een nieuwe dorpsrand gaan maken. Het is essentieel dat deze nieuwe ontwikkeling passend in het landschap wordt vormgegeven. Hier moeten we zeer zorgvuldig mee omgaan!

Emiel Oude Wesselink

Aandacht voor de dorpsrand

Bij dit plan is er veel aandacht besteed aan de vormgeving van de nieuwe dorpsrand. De woningen aan de zuidwestrand hebben allemaal een tuin op het zuiden en grenzen met de achterzijde aan het landschap. De achterste zone van de kavels blijven volledig vrij van bouwwerken. Zo voorkomen we een rommelige dorpsrand.

Grenzend aan de kavels, komt aan de achterzijde van de tuinen een strook van 5m met groene, opgaande beplanting. Het hoogteverschil ten opzichte van het lager gelegen landschap zorgt voor een flauw talud. Dit levert niet alleen een mooi uitzicht op over het landschap, maar zorgt ook voor een natuurlijke en verantwoorde landschappelijke inpassing.

Flexibele clusters in het groen

In het plan is rekening gehouden met de behoefte aan verschillende woonvormen. Naast de meer traditionele kaveluitgifte, is er aan de noordzijde ruimte voor een CPO-project van vijf bouwblokken als cluster in het groen.

Daarnaast ontstaat een gemeenschappelijk erf met levensloopbestendige woningen. Het erf ligt, net als de CPO woningen, als bebouwingscluster in het groen en wordt ontsloten door middel van een ‘karrenspoor’.

Het beeld van het erf sluit aan bij het bestaande dorpslint en maakt onderdeel uit van het overgangsgebied naar de meer reguliere woningbouw in de zuidzijde van het plan.

Hoe ziet de landschappelijke inpassing eruit?

  • Groene as
  • Groen decor
  • Gebruik van reliëf
  • Natuurlijke dorpsrand
  • Talud met uitzicht
  • Clusters in het groen
 

Beeldkwaliteit en bestemmingsplan

In dit project hebben we niet alleen het stedenbouwkundig plan en de participatie verzorgd, maar ook het beeldkwaliteitsplan en het bestemmingsplan opgesteld. In het beeldkwaliteitsplan worden randvoorwaarden gesteld aan de bebouwing en de inrichting van de openbare ruimte.

Hiermee wordt de ambitie ten aanzien van de inrichting en uitstraling van de nieuwe wijk vastgelegd. Het beeldkwaliteitsplan biedt inspiratie voor bewoners en voorziet in een samenhangend en prettig beeld voor de Koele 2.

De juridische regeling is vervat in het bestemmingsplan dat momenteel in procedure is. In 2024 start de kaveluitgifte!

We bedanken gemeente Dalfsen én de inwoners van Hoonhorst voor de prettige samenwerking. Dankzij de nauwe afstemming is een prachtige plan tot stand gekomen!

Emiel Oude Wesselink

Heeft u een vraag over dit project? Neem contact op met Emiel, Jos of Peter